• 

Pierwszą zasadą ergonomii w kuchni jest podział wnętrza na 5 stref, które powinny być rozlokowane obok siebie zgodnie z ruchem wskazówek zegara (dla osób praworęcznych). Dzięki nim poruszanie się w kuchni podczas przygotowania posiłków będzie łatwe i wygodne. W funkcjonalnej kuchni chodzi przede wszystkim o zmniejszenie do minimum chodzenia, obracania i schylania się oraz podnoszenia i wyciągania rąk.

• 

1. Strefa zapasów – lodówko-zamrażarka i szafka na produkty niewymagające chłodzenia. Ta strefa powinna się znajdować jak najbliżej wejścia, aby można było rozpakować zakupy bez konieczności przechodzenia przez całe pomieszczenie.

2. Strefa przechowywania – szafki na garnki, naczynia i sztućce oraz małe AGD. W strefie tej można zastosować szafki wiszące, które pozwolą na swobodne rozlokowanie talerzy, misek, szklanek i kubków. Nowoczesne szafki zamiast drzwi na zawiasach posiadają podnośniki klapowe, które są bezpieczniejsze w użytkowaniu. W strefie przechowywania lepiej zrezygnować z półek w dolnych szafkach, które wymuszają schylanie się i klękanie. W ich miejscu warto zamontować szuflady z pełnym wysuwem.

3. Strefa zmywania – zlewozmywak, zmywarka, kosze na śmieci. Zmywarka pozwala zaoszczędzić czas, a dzięki wysokiej temperaturze mycia zapewnia też większą higienę. Kosze do segregowania śmieci najlepiej umieścić w szafce z wysuwaną szufladą. W okolicy zlewu dobrze też zlokalizować szufladę na przybory do mycia i sprzątania – płyn do naczyń, ściereczki, szufelkę i zmiotkę czy worki na śmieci.

4. Strefa przygotowywania posiłków – blat kuchenny lub wyspa. Odpowiednia wysokość i szerokość blatu jest warunkiem wygodnego krojenia i mieszania składników. Warto, aby nad blatem znajdował się reling kuchenny, czyli specjalna szyna do zawieszenia najpotrzebniejszych akcesoriów. W strefie przygotowania powinien znaleźć się też stojak z nożami, deski oraz pojemniki z przyprawami.

5. Strefa gotowania – kuchenka, piekarnik, mikrofalówka. Oprócz typowych kuchenek gazowych czy elektrycznych, coraz bardziej popularne stają się kuchnie indukcyjne, pozwalające przygotować danie w znacznie krótszym czasie. Aby uniknąć przykrych zapachów, nad kuchenką lub w blacie, należy zainstalować cichy okap.

• 

TRÓJKĄT ROBOCZY

Drugą bardzo ważną zasadą ergonomii w kuchni jest tzw. trójkąt roboczy. To zasada określająca rozstawienie w kuchni trzech najważniejszych sprzętów – lodówki, kuchenki i zlewozmywaka. Ważne, by znalazły się one jak najbliżej siebie, w rozstawieniu przypominającym trójkąt. 

• 

DLACZEGO ERGONOMIA W KUCHNI JEST TAK WAŻNA?

Proszę zwrócić uwagę na czerwoną linię, która wskazuje ścieżkę naszej pracy w kuchni. Czym ta ścieżka jest mniej skomplikowana i przecinająca się, nasza praca będzie lżejsza i przyjemniejsza.

• 

• 

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA czyli BHP pracy

W kuchni obowiązuje wiele innych zasad, które dotyczą nie tylko układu sprzętów w zabudowie meblowej, ale i instalacji elektrycznej, wodno-kanalizacyjnej, oświetlenia, wysokości czy szerokości mebli. Usytuowanie sprzętów AGD jest nie tylko ważne pod względem funkcjonalnym, ale przede wszystkim naszego bezpieczeństwa. Przepisy regulują rozmieszczenie sprzętów z wodą, płomieniem, temperaturą i chłodzeniem. Odległość źródła wody /czyli np. baterii zlewozmywakowej czy przyłączy wod-kan /to min. 60 cm od ognia czyli płyty grzewczej gazowej. Dlaczego? Otóż chlapiąca woda spod naszych rąk, mogłaby zagasić płomień w palnikach grzewczych płyty gazowej, co skutkowałoby wydobywaniem się gazu. Albo podczas pieczenia, rozgrzany tłuszcz mógłby nas poparzyć podczas zmywania np. naczyń czy płukania owoców. Kolejną zasadą jest posadowienie w blacie płyty gazowej grzewczej w bliskiej odległości od chłodziarko-zamrażarki. Powód jest prosty, wytwarzana wysoka temperatura nagrzewa obudowę chłodziarki-zamrażarki co doprowadza do jej awarii. W tym przypadku naprawa gwarancyjna nie będzie obowiązywała. Poniżej rysunki prezentujące poprawne doświetlenie miejsca pracy, wysokość mebli stojących z blatem pod kątem wzrostu jej przyszłych użytkowników.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Źródło: Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego. Neufert, https://www.homebook.pl/artykuly/9/jak-urzadzic-kuchnie-aby-byla-funkcjonalna-ergonomia-w-kuchni. Rysunki: @07SKETCHES, @LFdesign_bayarea.
Dostosowanie do Polskiej Normy Budowlanej, Projekty wizualizacje – autorka arch. wnętrz Agnieszka Hundert-Wawrzyniak